De oude poort, één van de acht nog bestaande in Friesland, heeft aardige bouwkundige details. Het bouwwerk uit 1616 bezit duivengaten, kruisvensters en een kleurrijk familiewapen. Het laatste is van het echtpaar Tyara-Buijgers, dat de state ooit heeft bewoond.

Uit de oudste gegevens blijkt dat de state in 1529 al bestond en toen Nyehuys heette. Hier woonden de Unia's, naamgevers van de state, opgevolgd door de families Tyara, Meinsma en Cathius. Omstreeks 1733 bezaten de Aylva's de state. Deze werd in 1756 afgebroken. Op de plaats is een boerderij verrezen, die er tot 1879 stond.

In 1998 werd, na archeologisch onderzoek, op de historische plek een stalen constructie gebouwd, die de contouren van Uniastate weergeeft. De 'luchtspiegeling' en het opschrift "Omnia deus" (alles is God, God is alles) op een oude steen in de poort herinneren nog aan de verdwenen Uniastate.